Hasarlı Bina Tespiti Nasıl Yapılır? Bina Sağlamlığı Nasıl Ölçülür?

Geçtiğimiz ay yaşanan Kahramanmaraş depremi, bina sağlamlığının ve hasarlı bina tespitinin önemini tekrar hatırlattı. Olası bir deprem anında hayati riskleri ortadan kaldırarak deprem güvenliğini artıran bina sağlamlığı, uzmanlar kontrolünde yapılan detaylı analizler sonucu belirleniyor. Böylece kent dokusundaki hasarlı binaları elemek ve yerine daha güvenilir yapılar inşa etmek mümkün oluyor. Dolayısıyla hem mülk arayışındakilerin hem de halihazırda konut sahibi olanların bina sağlamlık testi yaptırmış olması, hayati önem arz ediyor.

Hasarlı Bina Tespiti Nedir?

Ülkemizde en sık yaşanan ve ciddi can kayıplarına neden olan doğal afetlerden biri deprem. Dolayısıyla her an deprem tehdidinin bulunduğu bir ortamda, binaları depreme karşı dayanıklı hale getirmek alınması gereken temel güvenlik önlemlerinin başında geliyor. Hasarlı bina tespiti de deprem başta gelmek üzere; heyelan, sel, yer kayması gibi felaketler karşısında yapının yıkılıp yıkılmayacağını anlamak amacıyla yapılıyor. Böylece bir felaket sırasında veya ardından can kaybı oluşturabilecek durumların, zamanında alınan önlemlerle önlenmesine yardımcı oluyor.

Yapının temel durumu, yaşı, beton kalitesi, kolon ve kiriş mukavemeti gibi pek çok farklı parametreyi göz önünde bulundurarak yapılan analizler; yapı stoğundaki ağır ve orta hasarlı konutların elenmesini, az hasarlı yapıların uygun çalışmalarla güçlendirilmesini sağlıyor. Böylece depremin değişmez bir gerçek olduğu bölgelerde yıkım ve hasarı minimuma indirmeyi hedefliyor. Dolayısıyla hem konut alıcılarının hem de mülk sahiplerinin, gayrimenkul kararı verirken uzmanlar tarafından sunulan hasar tespit raporlarını incelemesi ve yatırım kararlarını buna göre şekillendirmesi bir hayli önem kazanıyor. Bu aşamada da devreye gelişmiş gayrimenkul programları kullanarak bölgedeki yeni ve sağlam yapıları tespit eden emlak profesyonelleri giriyor.

Hasarlı Bina Tespitini Kim Yapar?

Ülkemizde doğal afet sonrası yürütülen hasar tespit çalışmaları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kontrolünde gerçekleştirilir. Bakanlık tarafından belirlenen uzman mühendis ve mimarlardan oluşan bir ekip, bölgedeki hasarı tespit etmek için görevlendirilir. Afet bölgesindeki yapılarda farklı çalışmalar yaparak hasar durumunu saptayan bu ekipler, afetin yıkıcı sonuçlarını gözler önüne sermeye yardımcı olur. 

Bunun dışında, bina hasar tespiti DASK gibi doğal afet sigorta kurum çalışanları tarafından da yapılabilir. Mülk sahiplerinin sigorta kurumuna veya belediyelere başvurarak hasar ihbarında bulunması, yapının inceleme altına alınması için yeterlidir. Özetle;

• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,
• İlçe Kaymakamlığı,
• Büyükşehir Belediyesi,
• DASK

gibi kurumlara telefon veya i̇nternet üzerinden yapılan başvurular sonucu yapının hasar durumu belirlenir ve dönüşüm süreci hızlandırılır.

Hasarlı Binada Uygulanacak Yaptırımlar Nelerdir?

Hasarlı bina başvurusu, uzman teknik ekibin adrese gelerek yerinde analizler yapması ile sonuca bağlanır. Teknik ekip, hem bölgedeki incelemeleri hem de laboratuvar verilerini değerlendirerek detaylı bir rapor hazırlar. Yapının riskli statüsünde olduğunun belirlenmesiyle birlikte, bu durum muhtarlık ve kaymakamlıklara ilan edilir, ayrıca mülk sahipleri de e-devlet üzerinden bu sonuca ulaşabilir. 30 gün boyunca asılan hasarlı bina raporuna 3 gün içinde itiraz edilebilir ancak yapının ağır hasarlı olması halinde itirazlar geçersiz olur ve yapı acil yıkım sürecine girer.

Yapının orta veya az hasarlı olması ise uygun görülen onarım ve güçlendirme çalışmalarıyla tekrar yaşamaya elverişli olacağı anlamına gelir. Bunun için mülk sahiplerine 1 yıllık bir süre tanınır ve bu süre içinde yapının uzmanlar tarafından önerilen çalışmalarla güçlendirilmesi gerekir. Kolon, kiriş, malzeme, zemin, perde duvar gibi farklı yapı bölümlerinin sağlamlaştırılmasını kapsayan tadilat süreci sonunda yapı oturum izni yeniden alınabilir.

Hasarlı bina tespiti, yapı dayanımının artmasını ve bireylerin psikolojik olarak kendini güvende hissetmesini sağlayan bir çalışmadır. Bu nedenle yeni nesil gayrimenkul danışmanlarının da bu çalışmaları yakından takip etmesi, gerektiğinde emlak yazılımları ile birleştirmesi son derece önemlidir. 

Siz de müşteri yönetimini iyileştirirken bölgenizdeki deprem yönetmeliğine uygun yapıları tespit etmek isterseniz, Fizbot gayrimenkul danışmanı yazılımı ile detaylı analizler yürütebilirsiniz. Yeni nesil dijital gayrimenkul danışmanı yazılımı Fizbot sayesinde hem daha güçlü hem de potansiyeli yüksek yapıları kısa sürede bulmak için buraya tıklayabilirsiniz.